بخش هایی از کتاب ""آموزش ترکیبی زیست شناسی به سبک کنکور"" از فصل سفری به دورن سلول زیست شناسی سال دوم دبیرستان.(شکل ها حذف شده اند)
(((قوی ترین و کامل ترین کتاب آموزش زیست شناسی کشور)))
---------------------------------
ساختار غشاي پلاسمايي
ساختار غشاء شامل دو لايه‌ي فسفوليپيدي به همراه تعدادي پروتئين و ساير مواد است.اجزاء تشكيل‌دهنده غشاء مطابق شكل13-2 عبارتند از:
1- مولكول‌هاي فسفوليپيد: بيش‌ترين مولكول‌هاي غشاء مولكول‌هاي فسفوليپيد هستند هر مولكول فسفوليپيد داراي دو بخش است.
1- سر قطبي (آب‌دوست) 2- دم غيرقطبي (آب‌گريز)
= دو لايه‌ي فسفوليپيدي طوري قرار گرفته‌اند كه سرهاي قطبي رو به بيرون دو لايه و دم‌هاي غيرقطبي رو به سمت هم‌ديگر (بين دو لايه) قرار دارند. سرهاي قطبي از يك سو با آب مايع بين سلولي و از سوي ديگر با آب درون سيتوپلاسم سرو كار دارند و دم‌هاي غيرقطبي با قرار گرفتن در بين دو لايه، خاصيت آب‌گريزي خود را حفظ كرده‌اند. در نتيجه فسفوليپيدهاي غشا به‌صورت دو لايه‌اي به گونه‌اي قرار گرفته‌اند كه سدي در برابر مولكول‌هاي آب و مواد محلول در آن ايجاد مي‌كنند.
&نکته: البته اين سد نسبت به آب كاملاً غيرقابل نفوذ نيست و مولكول‌هاي آب به علت كوچكي، مي‌توانند به مقدار اندك از آن عبور كنند.
= مولكول‌هاي ليپيدي به آساني از اين بخش عبور مي‌كنند، چون جنس آن‌ها مشابه است و به راحتي در هم حل مي‌شوند.
&نکته: فسفوليپيدها اجزاي اصلي غشاهاي سلولي هستند ساختار اين ليپيد بسيار به تري‌گليسريد شباهت دارد. تفاوت مهم اين دو در آن است كه مولكول‌هاي گليسرول در فسفوليپيد به دو اسيد چرب و يك گروه فسفات متصل است.
2- مولكول‌هاي پروتئيني: مولكول‌هاي پروتئيني مولكول‌هاي درشتي هستند كه با توجه به موقعيت شان در غشاء به دو گروه تقسيم مي‌شوند:
الف) پروتئين‌هاي سطحي: بعضي از مولكول‌هاي پروتئيني بر روي سطح غشاء قرار مي‌گيرند كه دو نوع مهم از آن‌ها عبارتند از مولكول‌هاي پذيرنده و آنزيم‌ها.
1) مولكول‌هاي پذيرنده: برخي از پروتئين‌هاي غشايي سطحي هستند كه به‌ويژه بر سطح خارجي غشاء قرار گرفته‌اند. اين مولكول‌ها به مولكول‌هاي ديگر متصل مي‌شوند و از اين راه به برقراري اتصال فيزيكي ميان سلول‌ها و مولكول‌ها كمك مي‌كند.
مثال: پروتئين‌هايي به نام گيرنده‌هاي آنتي‌ژني در سطح لنفوسيت‌ها وجود دارد. گيرنده‌هاي آنتي‌ژني شكل خاصي دارند و به آنتي‌ژن‌هاي خاصي كه از نظر شكل، مكمل آن‌ها باشد، متصل مي‌شود.
&نکته: پروتئين سطحي ويروس هرپس تناسلي نقش شناساگر را براي سلول‌هاي دفاعي دارد.
آزمایشگاه های مجازی سایت زیست شناسی لنده با هدف ارتقا علمی و درک بهتر مطالب آزمایشگاهی در رشته زیست شناسی ایجاد شده است. در این آزمایشگاه شما قادر خواهید بود با ورود به هر یک از آزمایشگاه های مجازی مراحل انجام آزمایش ها را برسی و به صورت عملی در انجام این مراحل شرکت نمایید.
گريگوري مندل كه او را پدر ژنتيك مي دانند در روستاي برنو كه اكنون جزوي از كشور چك است در خانواده اي تنگ دست و آلماني زبان متولد شد. پدر مندل، يك کشاورز بود كه حداقل سه روز در هفته براي مالك زمين در شرايطي بسيار سخت و طاقت فرسا كار مي كرد تا بالاخره روزي مالك یک زمين زراعي شد. مندل هم به پرورش درختان ميوه علاقه زيادي داشت و باغ ميوه كوچك خود را با پيوندهايي بهبود مي بخشيد كه كشيش شهر، پدر «شريبر»، در اختيارش مي گذاشت. يوهان جوان كه پس از راهب شدن گرگور مندل نام گرفت، در اين كار به پدرش كمك مي كرد. و به تدریج با باغباني و پرورش گل آشنا شد. پدر شريبر در مدرسه دهكده تدريس مي كرد. كودكان در آن مدرسه نه تنها خواندن و نوشتن مي آموختند، بلكه با تاريخ طبيعي و علوم نيز آشنا مي شدند. مندل هم که شاگرد ممتازي بود ، درس را در همان مدرسه شرع کرد. پدر مندل که مرد فقیری بود ، با وجود امكانات بسيار اندك، هر آنچه در توان داشت، به كار گرفت تا پسرش آينده بهتري داشته باشد.
یوهان، تحصيلات ابتدايي را با موفقيت پشت سر گذاشت و براي رفتن به
دبيرستان آماده شد. هر چند که رفتن به دبیرستان برای خانواده یوهان بسیار سخت بود و والدين او نمي توانستند از نظر مالي كمك زيادي به او بكنند. به همین دلیل هم ، يوهان مجبور بود براي تأمين نيازهاي مالي خود كار كند. با وجود اين، او با موفقيت به تحصيل ادامه داد تا اين كه در شانزده سالگي پدر مندل در يك تصادف به شدت صدمه ديد و مجبور شد كار در مزرعه را رها كند. به اين ترتيب، يوهان بايد كليه مخارج تحصيل خود را به تنهايي فراهم مي كرد. او به خاطر كار زياد و سوء تغذيه، مريض شد. با وجود اين، دبيرستان را با موفقيت به پايان رساند و خود را براي رفتن به دانشگاه آماده كرد. از آن جا كه يوهان سرگرم تحصيل بود و نمي توانست در كار مزرعه به پدر كمك كند، آنتوان مندل ، پدر یوهان تصميم گرفت سرپرستي مزرعه را به دامادش واگذار كند. داماد نيز متعهد شد كه هنگام ورود يوهان به صومعه، مبلغی را به او بپردازد. تقريباً بلافاصله پس از اين كه قرارداد امضا شد، خواهر مندل سهم جهيزيه اش را به برادرش داد تا تحصيلات خود را تكميل كند. و در انتهاي آن سال، تمام بودجه خانواده به اتمام رسيد. در چنان شرايطي، تنها اميد خانواده، كشيش شدن يوهان بود! مندل اميدوار بود به عنوان كشيش، شغلي همچون معلمي در مدرسه پيدا كند و در اوقات فراغت به مطالعات علمي بپردازد. مندل در صومعه اي مشغول فعاليت شد كه داراي يك زيست شناس، يك ستاره شناس، يك فيلسوف و يك آهنگساز بود. طبق يك حكم سلطنتي، آنان مسئوليت تدريس مسائل ديني، فلسفي و رياضيات را بر عهده داشتند. در واقع صومعه بک دانشگاه کوچک بود. این دانشگاه کوچک براي تكميل گروه كوچك استادانش به شاگرد جواني نياز داشت كه مايل به پيوستن به صومعه باشد. ازاين رو، مندل به توصيه استاد فيزيكش كه مندل را در رشته فيزيك بهترين مي دانست، به صومعه پيوست. چند سال بعد، مندل در يكي از يادداشتهايش چنين نوشت: «اين قدم، تغييري اساسي در زندگي ام به وجود آورد. احساس مي كنم به نقطه اي از زندگي رسيده ام كه ديگر به مبارزه تلخ براي زنده ماندن نيازي ندارم.» او ديگر نگران به دست آوردن لقمه ناني نبود و سرانجام مي توانست از نظر مالي به خانواده اش كمك كند و بخشش سخاوتمندانه خواهرش را با تأمين مخارج تحصيل پسرانش جبران نمايد. مندل به عنوان كشيش ناحيه و كشيش بيمارستان به كار مشغول شد. اما كار در بيمارستان براي مندل مناسب نبود و مجاورت با انواع بيماريها او را بيمار كرد. به همين جهت، او براي تدريس به يكي از دبيرستان هاي ناحيه اعزام شد. اين شغل براي مندل بسيار مناسب بود. او رياضيات و ادبيات روم و يونان باستان تدريس مي كرد و بين دانش آموزان و اعضاي دبيرستان، شهرت و محبوبيت زيادي داشت. مندل با كمك هاي صومعه توانست در دانشگاه وين تحصيل كند. او در كلاس هاي فيزيك تجربي آموخت كه چگونه مي توان به كمك مشاهده و تجربه، فرضيه ها را آزمايش كرد و به قوانين عمومي دست يافت. او به مطالعه آمار و احتمالات پرداخت و با نظريه اتمي در شيمي آشنا شد. همچنين در كلاس هاي زيست شناسي و فيزيولوژي گياهي شركت كرد تا دانش خود را در اين زمينه تكميل كند. در زمان مندل نظريه توارث آميخته نظريه ای ببود افراد آن را پذبرفه بودند بر این اساس ، صفات فرزندان هميشه حد واسطي از صفات والدين است و طبق نظر لامارك محيط بر وراثت تاثير مي گذارد و ممكن است باعث تغيير صفات منتقل شده از والدين به فرزندان شود. مندل هم که مطالعاتی در این مورد انجام داده بود بر روی اصول وراثت کار کرد و در نهایت نظریه لامارک را را رد كرد. مندل در سال ۱۸۵۶، مطالعات معروفش را روي گياه نخود فرنگي آغاز كرد و پس از هفت سال موفق به كشف اصول اوليه وراثت شد. تمام فضايي كه او براي انجام آزمايشاتش در اختيار داشت، قطعه كوچكي از باغ صومعه بود كه ۳۵ متر طول و هفت متر عرض داشت. او با اين كه به طور تمام وقت تدريس مي كرد، هر گاه فرصتي مي يافت، به كار و آزمايش در باغچه اش مي پرداخت. نتايج آزمايش هاي او در سال ۱۸۶۵ منتشر شد. مندل گیاه نخود را انتخاب کرد و از طریق دگر لقاحی در نخود سعی کرد که نخود هایی با صفات متقابل را با یکدگر آمیزش دهد و گیاهانی با صفات جدید را به وجود آورد. هر چند که هیچ گاه گیاهی با صفات جدید به وجود نیامد ، اما آزمایشات او به شناسایی اصول مهمی از وراثت ختم شد. آزمايشگاه مندل همان باغچه کلیسا بود و او آزمایشات خود را از سال ۱۸۵۶ تا ۱۸۶۳ بر روي گياه نخود انجام داد و با کمک دانش ریاضی احتمالات موفق شد نسبت های بیان صفات که به دو دسته غالب و مغلوب تقسیم بندی کرده بود را کشف کند که بعدها به قوانين وراثت مندل معروف شد. از آنجا که در آن زمان بسیاری از افراد با نفوذ همچنان نظریات داروین و لامارک را صحیح می پنداشتند حاضر به پذیرش نظریات او نشدند. و مندل در حالی که هنوز نتایج آزمایشات او در محفل علمی معتبری مطرح نشده بود درگذشت و این در حالی بود که حتی گروهی از فلاسفه علم اعتقاد داشتند که مندل به صورت غیر آگاهانه به نتایجی دست پیدا کرده و حتی میخواستند لقبی را که بعداً به عنوان پدر علم ژنتیک برای او انتخواب کردند را منکر شوند. مندل تا سال ۱۹۰۰ همچنان ناشناخته ماند تا این که در این سالها سه دانشجو به صورت جداگانه کارهای مندل را دنبال کردند و قوانین او را به تأیید رساندند. مندل قوانين حقيقي وراثت را كشف كرد، اما محيط فرهنگي اش مانع از آن شد كه ارزش كارهايش شناخته شود. كشف مجدد قوانين مندل تنها هنگامي ممكن شد كه سلسله اي از تهاجم هاي غيرمستقيم علمي تصورات قديمي را از اعتبار ساقط كرد. پژوهش های مندل بر روی حدود ۲۸۰۰۰ بوته نخود و در مدت ۷ سال دنبال شد.
هدف از گرد آوری انیمیشن های مختلف مرتبط با کتاب درسی تنها درجهت یادگیری بیشتر دانش آموزان که هدف سازندگان آن و آسان شدن کار تدریس توسط همکاران می باشد . جهت دریافت فایل بر روی کلمه دانلود کلیک کنید
آمار مطالب
آمار کاربران
کاربران آنلاین
آمار بازدید
garigor mendel
">
عضویت سریع
